ประเภทสำนวน
"คงเส้นคงวา" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นถ้อยคำเปรียบเทียบลักษณะการกระทำที่สม่ำเสมอ ไม่ได้สอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต แต่เป็นการกล่าวเปรียบเทียบพฤติกรรมหรือลักษณะ ต้องตีความเพิ่มเติม
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มีที่มาจากการทอผ้า ซึ่งการทอที่ดีจะต้องมีเส้นด้ายยืนและเส้นด้ายพุ่งที่มีความสม่ำเสมอ (คงเส้นคงวา) จึงจะได้ผ้าที่มีคุณภาพดี เรียบเนียน สวยงาม เมื่อนำมาใช้เปรียบเทียบกับคน จึงหมายถึงผู้ที่มีความหนักแน่น มั่นคง มีความสม่ำเสมอในการกระทำหรือการปฏิบัติตน ไม่เปลี่ยนแปลงไปมา
ตัวอย่างการใช้สำนวน "คงเส้นคงวา" ในประโยค
- ถึงแม้จะเจอปัญหาและอุปสรรคมากมาย แต่เขายังทำงานอย่างคงเส้นคงวา จนได้รับความไว้วางใจจากผู้บริหาร
- นักกีฬาที่ประสบความสำเร็จต้องฝึกซ้อมอย่างคงเส้นคงวา ทั้งในวันที่สดใสและวันที่เหนื่อยล้า
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
