ลักษณะที่ครอบครัวเป็นต้นแตกกระจัดกระจายแยกย้ายกันไปเพราะหัวหน้าครอบครัวหรือผู้เป็นหลักเป็นประธานประสบความวิบัติหรือเสียชีวิต.
ประเภทสำนวน
"แพแตก" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นคำเปรียบเปรยที่ใช้สื่อถึงสภาพของครอบครัวที่แตกแยก โดยมีการเปรียบเทียบสภาพครอบครัวกับแพที่แตกออกจากกัน ต้องตีความเพิ่มเติม ซึ่งเป็นลักษณะของคำพังเพย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มีที่มาจากความเปรียบเทียบกับแพที่ใช้เป็นที่อยู่อาศัยของคนไทยในสมัยก่อน โดยเฉพาะในแถบลุ่มแม่น้ำ เมื่อแพแตกหรือพัง ผู้คนที่อาศัยอยู่บนแพก็ต้องแยกย้ายกันไป ไม่สามารถอยู่ร่วมกันได้อีกต่อไป เปรียบเสมือนครอบครัวที่แตกแยกหรือหย่าร้าง สมาชิกในครอบครัวต้องแยกย้ายกันไปคนละทิศละทาง
ตัวอย่างการใช้สำนวน "แพแตก" ในประโยค
- หลังจากพ่อแม่หย่าร้างกัน ครอบครัวของเขาก็เหมือนแพแตก ต่างคนต่างแยกย้ายไปอยู่กันคนละที่
- เมื่อหัวหน้าครอบครัวเสียชีวิต ทุกคนก็เหมือนแพแตก ไม่มีใครสามารถรวมคนในบ้านให้อยู่ด้วยกันได้อีก
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
