เฉียดกันนิดเดียว เช่น เขายิงพลาดเป้าไปเพียงเส้นยาแดงผ่าแปด; เล็กมาก, ละเอียดมาก, เช่น เรื่องนี้ไม่ต้องอธิบายถี่ถ้วนอย่างเส้นยาแดงผ่าแปด, เส้นผมผ่าแปด ก็ว่า.
ประเภทสำนวน
"เส้นยาแดงผ่าแปด" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นการเปรียบเปรยสถานการณ์หรือความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลที่ตัดขาดกันอย่างสิ้นเชิง มีความหมายแฝงที่ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงแบบสุภาษิต และไม่ใช่คำหรือวลีเฉพาะที่ใช้ความหมายพิเศษเหมือนสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มีที่มาจากโบราณที่คนไทยมีความเชื่อเรื่องการตัดไมตรีหรือความสัมพันธ์ระหว่างกัน โดยใช้ 'เส้นยาแดง' ซึ่งเป็นด้ายสีแดงหรือเชือกสีแดงเล็กๆ มาตัดเป็นสองท่อนเพื่อเป็นสัญลักษณ์ว่าความสัมพันธ์นั้นได้ขาดสะบั้นลงแล้ว โดยคำว่า 'ผ่าแปด' แสดงถึงความรุนแรงของการตัดขาด คือไม่ใช่แค่ตัดเป็นสองท่อนธรรมดา แต่ตัดเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อยอย่างราบคาบ
ตัวอย่างการใช้สำนวน "เส้นยาแดงผ่าแปด" ในประโยค
- หลังจากทะเลาะกันอย่างรุนแรง คู่รักคู่นี้ก็ประกาศเส้นยาแดงผ่าแปดไม่ขอพบหน้ากันอีก
- เขาคือคนที่คิดโกงเงินครอบครัวฉัน ฉันขอเส้นยาแดงผ่าแปดไม่คบค้าสมาคมกับคนแบบนี้อีกต่อไป
- เรื่องความสัมพันธ์ระหว่างสองบริษัทนี้ ถือว่าเส้นยาแดงผ่าแปดกันไปแล้วหลังจากมีการฟ้องร้องกันเรื่องลิขสิทธิ์
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
