เปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในระบบหรือวิธีการปกครองแผ่นดิน. ว. อาการที่ตามหาเท่าไร ๆ ก็ไม่พบ เช่น หาจนพลิกแผ่นดิน
ประเภทสำนวน
"พลิกแผ่นดิน" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นคำเปรียบเทียบเกินจริง แสดงถึงการค้นหาอย่างทั่วถึง ต้องตีความหรือขยายความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงหรือสำนวนที่มีความหมายเฉพาะ
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มีที่มาจากการเปรียบเทียบว่าการค้นหาอย่างเต็มที่นั้นเหมือนกับการพลิกแผ่นดินทั้งผืนเพื่อหาสิ่งที่ต้องการ แสดงถึงความพยายามอย่างมากที่สุด ไม่ว่าจะเป็นการค้นหาสิ่งของที่หาย หรือคนที่หลบหนี โดยอุปมาเสมือนว่ามีการค้นหาทุกซอกทุกมุมของแผ่นดิน
ตัวอย่างการใช้สำนวน "พลิกแผ่นดิน" ในประโยค
- ตำรวจประกาศว่าจะพลิกแผ่นดินตามหาฆาตกรที่ลงมือก่อเหตุ ไม่ว่าจะหลบซ่อนที่ไหน จะต้องถูกนำตัวมาลงโทษตามกฎหมาย
- เขาพลิกแผ่นดินหาแหวนแต่งงานที่หายไป เพราะมันเป็นของรักของหวงที่ได้รับมาจากคุณยาย
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
