ปลาได้น้ำ

ประเภทสำนวน

"ปลาได้น้ำ" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นคำเปรียบเปรยถึงสภาพหรือความรู้สึกของคนที่ได้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ถนัดหรือเหมาะสมกับตน มีลักษณะเป็นการเปรียบเทียบพฤติกรรมหรือสภาพที่ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงจึงไม่ใช่สุภาษิต และไม่ใช่คำที่มีความหมายเฉพาะแปลตรงไม่ได้จึงไม่ใช่สำนวนไทย

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

สำนวนนี้เปรียบเทียบกับธรรมชาติของปลาที่มีชีวิตชีวาเมื่อได้อยู่ในน้ำซึ่งเป็นสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมกับตน ปลาจะว่ายไปมาได้อย่างคล่องแคล่ว มีความสุข เพราะน้ำเป็นสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการดำรงชีวิตของปลา เช่นเดียวกับคนเมื่อได้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม หรือได้ทำในสิ่งที่ตนเองถนัด ก็จะรู้สึกสบายใจ มีความสุข และสามารถแสดงศักยภาพได้อย่างเต็มที่

ตัวอย่างการใช้สำนวน "ปลาได้น้ำ" ในประโยค

• เมื่อนักดนตรีคนนั้นได้ขึ้นเวทีแสดงดนตรีก็เหมือนปลาได้น้ำ เล่นได้อย่างเพลิดเพลินจนกองเชียร์ตื่นเต้นไปด้วย
• คุณสมชายเป็นครูสอนภาษาอังกฤษที่มาจากต่างประเทศ เมื่อได้โอกาสเป็นไกด์พานักท่องเที่ยวเที่ยวแถวเกาะรัตนโกสินทร์ เขาดูเหมือนปลาได้น้ำ พูดได้คล่องและมีความสุขมาก

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี