น้ำสั่งฟ้าปลาสั่งฝน

ประเภทสำนวน

"น้ำสั่งฟ้าปลาสั่งฝน" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นการเปรียบเปรยพฤติกรรมคน มีความหมายแฝงที่ต้องตีความต่อ ไม่ได้สอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และมีโครงสร้างเป็นการเปรียบเทียบ

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

สำนวนนี้หมายถึง การที่ผู้น้อยหรือผู้ที่มีอำนาจต่ำกว่ากลับเป็นฝ่ายออกคำสั่งหรือบงการผู้ที่มีอำนาจเหนือกว่า เปรียบเหมือนน้ำไปสั่งฟ้า หรือปลาไปสั่งฝน ซึ่งเป็นสิ่งที่ผิดธรรมชาติ เพราะโดยปกติแล้วฟ้าเป็นผู้ให้น้ำฝน และฝนเป็นตัวกำหนดชีวิตของปลาในน้ำ ไม่ใช่ทางกลับกัน

ตัวอย่างการใช้สำนวน "น้ำสั่งฟ้าปลาสั่งฝน" ในประโยค

• เด็กฝึกงานคนนั้นกล้ามากนะ เพิ่งเข้ามาทำงานก็มาน้ำสั่งฟ้าปลาสั่งฝน บอกผู้จัดการว่าควรบริหารงานอย่างไร
• การที่ลูกน้องใหม่พยายามสอนวิธีทำงานให้หัวหน้าที่มีประสบการณ์มานานแบบนี้ เรียกว่าน้ำสั่งฟ้าปลาสั่งฝนชัดๆ

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี