ตลอดปี, ชั่วกัลปาวสาน, ตลอดไป, ชั่วฟ้าดินสลาย
ประเภทสำนวน
"ชั่วนาตาปี" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความเปรียบเทียบที่มีความหมายแฝงต้องตีความเพิ่มเติม เปรียบระยะเวลาสั้นๆ กับเวลาที่ยาวนาน ไม่ใช่คำสอนโดยตรงแบบสุภาษิต และไม่ใช่คำที่แปลตรงตัวไม่ได้แบบสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มาจากการเปรียบเทียบระยะเวลาสั้นกับยาว โดย 'ชั่วนา' หมายถึงเวลาสั้นๆ ประมาณการไถนาหนึ่งครั้ง ส่วน 'ตาปี' หมายถึงเวลาตลอดปี หรือนานทั้งปี เป็นการเปรียบเทียบว่าทำสิ่งที่ไม่คุ้มค่า เสียเวลาสั้นๆ แต่ต้องมารับผลเสียนานทั้งปี
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ชั่วนาตาปี" ในประโยค
- ตัดสินใจผิดพลาดในการลงทุนแค่หนเดียว กลายเป็นหนี้สิน ชั่วนาตาปี รับภาระหนักไปอีกนาน
- ถ้าคุณไม่ระวังในการใช้คำพูด อาจทำให้มิตรภาพที่สร้างมาต้องเสียหาย ชั่วนาตาปี กว่าจะแก้ไขความสัมพันธ์ได้
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี