ทำอะไรมักผิด ๆ ถูก ๆ เพราะไม่เคยทำมาก่อน ไม่มีประสบการณ์ ท่าทางไม่ทะมัดทแมง กิริยามารยาท ไม่สุภาพเรียบร้อย ตัวอย่าง: ซุ่มซ่ามเหมือนจีนใหม่
ประเภทสำนวน
"จีนใหม่" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นการเปรียบเปรยถึงคนที่เพิ่งเข้ามาอยู่ในสังคมใหม่แล้วเบ่งหรือวางตัวเป็นใหญ่ เป็นการเปรียบเทียบพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม ต้องตีความเพิ่มเติมจึงเป็นคำพังเพย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
มีที่มาจากสมัยก่อนที่ชาวจีนอพยพเข้ามาอยู่ในประเทศไทยใหม่ๆ บางคนมีพฤติกรรมวางตัวเป็นใหญ่ ทำตัวเหนือกว่าคนอื่น แม้จะเพิ่งเข้ามาอยู่ในสภาพแวดล้อมใหม่ ไม่คุ้นเคยกับวัฒนธรรมและระเบียบของสังคมนั้น จึงเกิดเป็นคำพังเพยเพื่อเปรียบเปรยพฤติกรรมของผู้ที่เพิ่งเข้ามาใหม่แต่กลับวางตัวเป็นใหญ่
ตัวอย่างการใช้สำนวน "จีนใหม่" ในประโยค
- พวกเพื่อนร่วมงานไม่ค่อยชอบน้องคนใหม่เท่าไร เขาเพิ่งเข้ามาทำงานได้แค่เดือนเดียวก็ทำตัวเป็นจีนใหม่ คอยสั่งโน่นสั่งนี่เหมือนตัวเองเป็นเจ้านาย
- นักศึกษาฝึกงานคนนั้นเป็นจีนใหม่ชัดๆ เพิ่งมาอยู่ได้สัปดาห์เดียวก็วางตัวเหมือนเป็นหัวหน้าแผนก ทั้งที่ยังไม่รู้ระบบงานเลย
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี