ข่มเขาโคขืนให้กลืนหญ้า

ประเภทสำนวน

"ข่มเขาโคขืนให้กลืนหญ้า" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นคำเปรียบเทียบพฤติกรรมมนุษย์โดยใช้ภาพของการบังคับวัวกินหญ้าที่มันไม่ต้องการ เป็นการเปรียบเทียบที่ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงอย่างสุภาษิต และไม่ใช่คำเฉพาะที่มีความหมายพิเศษเหมือนสำนวนไทย

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

คำพังเพยนี้มาจากภาพของการพยายามบังคับวัวควายให้กินหญ้าทั้งที่มันไม่หิวหรือไม่ต้องการจะกิน เปรียบเหมือนการบังคับใครให้ทำในสิ่งที่เขาไม่เต็มใจ หรือไม่พร้อมที่จะทำ ซึ่งโดยธรรมชาติของสัตว์และมนุษย์ เมื่อถูกบังคับมักเกิดการต่อต้านและผลลัพธ์จะไม่ดี

ตัวอย่างการใช้สำนวน "ข่มเขาโคขืนให้กลืนหญ้า" ในประโยค

• แม่บังคับให้ลูกเลือกเรียนแพทย์ทั้งที่ลูกอยากเรียนศิลปะ แบบนี้เป็นการข่มเขาโคขืนให้กลืนหญ้า สุดท้ายลูกก็เรียนไม่จบ
• การบังคับให้พนักงานที่ไม่ถนัดงานขายต้องออกไปพบลูกค้า ก็เหมือนกับข่มเขาโคขืนให้กลืนหญ้า ควรให้โอกาสเขาได้ทำงานตามความถนัด

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี