ประเภทสำนวน
"กลางเก่ากลางใหม่" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความเปรียบเทียบที่ต้องตีความมากกว่าความหมายตรงตัว มีลักษณะเป็นการเปรียบเปรยพฤติกรรมคน ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่คำหรือวลีเฉพาะที่แปลตรงตัวไม่ได้แบบสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
คำพังเพยนี้กล่าวถึงคนที่มีความเจริญแบบใหม่แต่ยังชอบยึดติดกับความคิดหรือพฤติกรรมแบบเก่า เปรียบเหมือนคนที่มีฐานะดีขึ้นแล้ว แต่ยังมีนิสัยหรือพฤติกรรมบางอย่างที่ไม่เหมาะสมกับฐานะปัจจุบัน คือมีลักษณะผสมผสานระหว่างความเก่าและความใหม่ที่ไม่กลมกลืนกัน
ตัวอย่างการใช้สำนวน "กลางเก่ากลางใหม่" ในประโยค
- แม้จะเป็นเศรษฐีใหม่ แต่เขาก็ยังชอบนั่งกินข้าวบนพื้นเหมือนสมัยก่อน เรียกได้ว่ากลางเก่ากลางใหม่
- ครอบครัวนี้กลางเก่ากลางใหม่ มีบ้านหลังใหญ่โตแต่ไม่ยอมติดเครื่องปรับอากาศเพราะกลัวเปลืองไฟ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี