เข้ากันไม่ได้, ไม่ถูกนิสัยกัน
ประเภทสำนวน
"ไม่ถูกโรคกัน" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นการเปรียบเปรยถึงบุคคลที่เข้ากันไม่ได้ มีความหมายแฝงที่ต้องตีความ ไม่ใช่คำสอนโดยตรง แต่เป็นการอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลในลักษณะเปรียบเทียบ
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มาจากความเชื่อทางการแพทย์แผนโบราณที่ว่า คนเราอาจไม่ถูกกับยาบางชนิด หรือการรักษาบางวิธี เพราะร่างกายของแต่ละคนมีธาตุไม่เหมือนกัน ใช้เปรียบเทียบถึงคนสองคนที่เข้ากันไม่ได้ มีความคิดเห็น อุปนิสัย หรือพฤติกรรมที่ขัดแย้งกัน จนทำให้ไม่สามารถทำงานร่วมกันหรืออยู่ร่วมกันได้อย่างราบรื่น
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ไม่ถูกโรคกัน" ในประโยค
- แม้จะพยายามทำงานร่วมกันหลายครั้ง แต่สองคนนี้ก็มักทะเลาะกันเสมอ ดูเหมือนว่าพวกเขาจะไม่ถูกโรคกัน
- พี่กับเพื่อนใหม่ที่ย้ายมาอยู่ข้างบ้านดูเหมือนจะไม่ถูกโรคกัน คุยกันไม่กี่ประโยคก็มักจะผิดใจกันทุกที
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี