เลี้ยงช้างกินขี้ช้าง

คำพังเพย

หมายถึง หาเศษหาเลยหรือมีผลประโยชน์พลอยได้จากหน้าที่ที่ตนทำ

ที่มา เปรียบเหมือนคนเลี้ยงช้าง ซึ่งช้างก็มีค่าหญ้าอันเป็นส่วนของช้าง คนเลี้ยงช้างอาจเบียดบังเอาส่วนหนึ่งของค่าหญ้าเป็นผลประโยชน์ของตัว

หมายถึง หาผลประโยชน์โดยมิชอบจากงานที่ทำ หรือรับผิดชอบ

ประเภทสำนวน

"เลี้ยงช้างกินขี้ช้าง" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความเปรียบเทียบที่มีความหมายแฝง ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ได้ให้ข้อคิดหรือคำสอนโดยตรง แต่เปรียบเปรยพฤติกรรมของคนบางประเภท

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

คำพังเพยนี้เปรียบเทียบถึงผู้ที่ทำงานหรือลงทุนอย่างมากมาย แต่กลับได้ผลตอบแทนหรือผลประโยชน์เพียงเล็กน้อย ไม่คุ้มค่า เหมือนคนที่เสียค่าใช้จ่ายมหาศาลในการเลี้ยงช้าง แต่กลับได้ประโยชน์เพียงขี้ช้างเท่านั้น ซึ่งมีค่าน้อยนิดเมื่อเทียบกับต้นทุนที่เสียไป

ตัวอย่างการใช้สำนวน "เลี้ยงช้างกินขี้ช้าง" ในประโยค

  • บริษัทนี้จ่ายเงินเดือนน้อยนิดแต่ให้ทำงานหนักมาก พนักงานบ่นกันว่าเหมือนเลี้ยงช้างกินขี้ช้าง
  • อุตส่าห์ลงทุนซื้อหุ้นไปเป็นล้าน สุดท้ายได้เงินปันผลแค่หลักร้อย แบบนี้เรียกว่าเลี้ยงช้างกินขี้ช้างชัดๆ

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี

ประเภทสำนวน

"เลี้ยงช้างกินขี้ช้าง" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความเปรียบเทียบที่มีความหมายแฝง ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ได้สอนหรือให้ข้อคิดโดยตรงเหมือนสุภาษิต แต่เป็นการเปรียบเปรยพฤติกรรมของคนที่ได้ผลประโยชน์น้อยกว่าทรัพย์หรือสิ่งที่ตนมี

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

สำนวนนี้เปรียบเทียบกับการที่คนเลี้ยงช้างซึ่งเป็นสัตว์ใหญ่ที่มีค่า แต่กลับได้ประโยชน์เพียงแค่ขี้ช้างซึ่งมีค่าน้อยมาก เปรียบกับคนที่มีทรัพย์สินหรือทรัพยากรมีค่ามาก แต่ไม่รู้จักใช้ให้เกิดประโยชน์ กลับได้ผลตอบแทนน้อยนิด ไม่คุ้มกับสิ่งที่ลงทุนไป

ตัวอย่างการใช้สำนวน "เลี้ยงช้างกินขี้ช้าง" ในประโยค

  • คุณปู่มีที่ดินเป็นร้อยไร่ แต่ปลูกพืชเล็กๆ น้อยๆ ขายแค่พอยังชีพ ถือว่าเลี้ยงช้างกินขี้ช้าง
  • บริษัทนี้ลงทุนซื้อเครื่องจักรราคาแพงมาก แต่ใช้ผลิตสินค้าธรรมดาที่ไม่ได้กำไรมากนัก เหมือนเลี้ยงช้างกินขี้ช้าง

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี

เลี้ยงช้างกินขี้ช้าง หมายถึง?

พจนานุกรมไทย เลี้ยงช้างกินขี้ช้าง หมายถึง:

  1. (สํา) ก. หาผลประโยชน์โดยมิชอบจากงานที่ทํา.

 หมายเหตุ

คำพังเพย หมายถึง ถ้อยคำหรือข้อความที่กล่าวเป็นกลาง ๆ เพื่อให้ตีความเข้ากับเรื่อง มีความหมายแฝงอยู่ อาจเป็นคำที่ใช้สื่อในทางเปรียบเปรย หรือในทำนองเสียดสี เช่น กระต่ายตื่นตูม เสียน้อยเสียยากเสียมากเสียง่าย

สำนวนไทย หมายถึง ถ้อยคำ กลุ่มคำ หรือประโยคที่ไม่ได้แปลความหมายตรง ๆ แต่มีความหมายเชิงเปรียบเทียบแฝงอยู่ เช่น สอนจระเข้ให้ว่ายนํ้า รำไม่ดีโทษปี่โทษกลอง

คำสุภาษิต หรือ สำนวนสุภาษิต คือ คำในภาษาไทยที่ใช้ในการสื่อสารเชิงเปรียบเทียบอุปมาอุปมัย มักมีความหมายในการตักเตือนสั่งสอนในทางบวก มีความหมายที่ดี เช่น รักยาวให้บั่นรักสั้นให้ต่อ น้ำเชี่ยวอย่าขวางเรือ

 ภาพประกอบเลี้ยงช้างกินขี้ช้าง

  • คำพังเพย: เลี้ยงช้างกินขี้ช้าง หมายถึงอะไร?, หมายถึง หาเศษหาเลยหรือมีผลประโยชน์พลอยได้จากหน้าที่ที่ตนทำ ที่มา เปรียบเหมือนคนเลี้ยงช้าง ซึ่งช้างก็มีค่าหญ้าอันเป็นส่วนของช้าง คนเลี้ยงช้างอาจเบียดบังเอาส่วนหนึ่งของค่าหญ้าเป็นผลประโยชน์ของตัว สัตว์ ช้าง คำกริยา เลี้ยง, กิน ธรรมชาติ ขี้ช้าง หมวด คำพังเพย
  • คำพังเพย: เลี้ยงช้างกินขี้ช้าง หมายถึงอะไร?, หมายถึง หาผลประโยชน์โดยมิชอบจากงานที่ทำ หรือรับผิดชอบ สัตว์ ช้าง คำกริยา เลี้ยง, กิน สิ่งของ ขี้ช้าง หมวด คำพังเพย

 คำพังเพยที่คล้ายกัน