เมื่อทำความเดือดร้อนให้แก่คนใกล้ชิด ก็จะมีผลกระทบถึงตัวผู้ทำหรือพวกพ้อง
ทำผู้ใกล้ชิดก็ย่อมส่งผลกระทบถึงตัวผู้ทำ หรือพรรคพวกด้วย
ประเภทสำนวน
"หยิกเล็บเจ็บเนื้อ" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นถ้อยคำที่มีลักษณะการเปรียบเทียบทางอ้อม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต แต่ต้องตีความเพิ่มเติม อีกทั้งมีโครงสร้างเป็นการเปรียบเทียบความรู้สึกทางกายภาพกับความสัมพันธ์ทางใจ
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มีที่มาจากความรู้สึกทางกายภาพที่ว่าเมื่อเล็บถูกหยิกก็ทำให้เนื้อเจ็บ เปรียบเทียบให้เห็นว่าคนที่มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกัน เช่น ญาติพี่น้อง สามีภรรยา หรือคนในครอบครัวเดียวกัน เมื่อคนหนึ่งได้รับความเดือดร้อนหรือความทุกข์ คนอื่นๆ ในครอบครัวก็พลอยรู้สึกเจ็บปวดหรือเดือดร้อนไปด้วย
ตัวอย่างการใช้สำนวน "หยิกเล็บเจ็บเนื้อ" ในประโยค
- เมื่อลูกชายถูกจับดำเนินคดี พ่อแม่ก็ทุกข์ใจมาก จริงอยู่ที่ว่าหยิกเล็บเจ็บเนื้อ
- ถึงแม้พี่น้องจะทะเลาะกัน แต่เมื่อมีคนมาทำร้ายน้อง พี่ก็ทนไม่ได้ เพราะหยิกเล็บเจ็บเนื้อเสียดายที่เพิ่งสำนึกได้ตอนนี้
- บริษัทในเครือต้องช่วยเหลือกันเมื่อมีปัญหา เพราะเราเป็นเหมือนครอบครัวเดียวกัน หยิกเล็บเจ็บเนื้อ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
ประเภทสำนวน
"หยิกเล็บเจ็บเนื้อ" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นคำสอนโดยตรงเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของคนในครอบครัว ให้ข้อคิดที่ชัดเจนว่าเมื่อคนในครอบครัวได้รับความเดือดร้อน คนอื่นในครอบครัวย่อมได้รับผลกระทบเช่นกัน ฟังแล้วเข้าใจได้ทันทีโดยไม่ต้องตีความมาก
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สุภาษิตนี้มีที่มาจากลักษณะทางกายภาพ เมื่อเล็บถูกหยิก ความเจ็บจะส่งผลถึงเนื้อที่อยู่ใต้เล็บด้วย เปรียบเสมือนคนในครอบครัวเดียวกันที่มีความผูกพันกัน เมื่อคนหนึ่งได้รับความเดือดร้อนหรือความทุกข์ คนอื่นๆ ในครอบครัวก็จะได้รับผลกระทบ รู้สึกเจ็บปวดไปด้วย แสดงถึงสายสัมพันธ์ที่แนบแน่นของคนในครอบครัว
ตัวอย่างการใช้สำนวน "หยิกเล็บเจ็บเนื้อ" ในประโยค
- ลูกชายไปก่อเรื่องที่โรงเรียนจนถูกเรียกผู้ปกครอง พ่อแม่ต้องลางานไปพบครู เรื่องนี้เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนว่าหยิกเล็บเจ็บเนื้อ
- แม่บอกลูกเสมอว่า ถ้าทำผิดพลาด อย่าปิดบัง เพราะหยิกเล็บเจ็บเนื้อ เราคือครอบครัวเดียวกัน จะช่วยกันแก้ไขปัญหา
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
