คนที่มีพรสวรรค์ สติปัญญาดี มีความสามารถสูง อาจจะเชี่ยวชาญด้านใดด้านหนึ่งโดยไม่มีผู้สอนเลยก็เป็นได้ หรือหมายถึงคนที่มาจากตระกูลที่ดี ตัวบุคคลนั้นก็จะมีแนวโน้มที่ดีไปด้วย
ประเภทสำนวน
"หนามแหลมไม่มีคนเสี้ยม" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นคำสอนชัดเจนที่สมบูรณ์ในตัวเอง มีข้อคิดโดยตรงให้เข้าใจทันทีว่าคนมีความสามารถโดยธรรมชาติย่อมแสดงศักยภาพได้เองโดยไม่ต้องมีผู้สนับสนุน
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สุภาษิตนี้เปรียบเทียบคนที่มีความสามารถสูงหรือมีพรสวรรค์กับหนามที่แหลมอยู่แล้วโดยธรรมชาติ โดยไม่จำเป็นต้องมีใครมาเสี้ยม (แต่ง เหลา ทำให้แหลม) เพิ่มเติม สื่อถึงแนวคิดว่าคนที่มีความสามารถจริงย่อมแสดงศักยภาพออกมาได้เอง โดยไม่ต้องมีใครมาช่วยสนับสนุนหรือชี้แนะมากนัก
ตัวอย่างการใช้สำนวน "หนามแหลมไม่มีคนเสี้ยม" ในประโยค
- เขาเป็นนักดนตรีที่มีพรสวรรค์มาแต่เกิด หนามแหลมไม่มีคนเสี้ยม แค่ได้ยินเพลงไม่กี่ครั้งก็สามารถเล่นตามได้แล้ว
- ถึงจะไม่ได้เรียนพิเศษเหมือนเพื่อนคนอื่น แต่น้องคนนี้ก็สอบได้คะแนนดีเสมอ จริงๆ แล้ว หนามแหลมไม่มีคนเสี้ยม เขามีความขยันและความสามารถในตัวเองอยู่แล้ว
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
