ผู้ที่ตกอยู่ภายใต้อำนาจ ไม่มีทางหนีหรือทางต่อสู้
ประเภทสำนวน
"ลูกไก่ในกำมือ" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นคำเปรียบเปรยที่มีความหมายแฝง ต้องตีความเพิ่มเติม โดยเปรียบเทียบผู้ที่ตกอยู่ในอำนาจกับลูกไก่ที่อยู่ในกำมือ ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่คำหรือวลีที่มีความหมายเฉพาะแบบสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้เปรียบเทียบคนที่ตกอยู่ในอำนาจหรืออยู่ในการควบคุมของผู้อื่นอย่างสิ้นเชิง ไม่สามารถขัดขืนหรือต่อต้านได้ เหมือนลูกไก่ตัวเล็กๆ ที่ถูกกำไว้ในมือของคน ซึ่งลูกไก่ไม่มีกำลังจะต่อสู้หรือหลบหนี จะโดนบีบให้ตายหรือปล่อยให้รอดก็ขึ้นอยู่กับเจ้าของมือนั้น
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ลูกไก่ในกำมือ" ในประโยค
- แม้จะพยายามหนีแต่ตำรวจก็จับตัวได้ในที่สุด ตอนนี้เขากลายเป็นลูกไก่ในกำมือของตำรวจไปแล้ว
- เมื่อเซ็นสัญญาไปแล้ว คุณก็เหมือนลูกไก่ในกำมือของบริษัท ต้องทำตามเงื่อนไขทุกอย่างที่เขากำหนด
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี