ทำเพื่อประชด แต่กลับทำให้ตนเองเสียประโยชน์, มักพูดคู่กับ หุงข้าวประชดหมาว่า หุงข้าวประชดหมา ปิ้งปลาประชดแมว
ประเภทสำนวน
"ปิ้งปลาประชดแมว" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นการเปรียบเปรยพฤติกรรมของคนที่ทำอะไรบางอย่างเพื่อแสดงการประชดหรือแกล้งให้อีกฝ่ายรู้สึกไม่ดี แต่ไม่ได้ให้คำสอนโดยตรง จึงเป็นคำพังเพยที่ต้องตีความเพิ่มเติม
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้เปรียบเทียบจากการที่คนปิ้งปลา ซึ่งเป็นอาหารที่แมวชอบ แต่ไม่ได้ตั้งใจทำให้แมวกิน แต่ทำเพื่อให้แมวได้กลิ่นแล้วอยากกิน เป็นการยั่วยวนหรือแกล้งให้แมวทรมานจากความอยาก สื่อถึงการกระทำที่ตั้งใจทำเพื่อยั่วยุหรือประชดประชันผู้อื่น โดยที่การกระทำนั้นไม่ได้เกิดประโยชน์อะไรแก่ตนเองมากนัก
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ปิ้งปลาประชดแมว" ในประโยค
- แค่เห็นเพื่อนซื้อของแบรนด์เนมชิ้นใหม่ เธอก็รีบไปซื้อมาให้ได้บ้าง ทั้งที่ไม่มีเงิน นี่มันปิ้งปลาประชดแมวชัดๆ เลย
- การที่คุณจะไปสมัครงานที่อื่นทั้งๆ ที่รู้ว่าเงินเดือนน้อยกว่า แค่เพื่อให้เจ้านายรู้ว่าคุณไม่พอใจ มันเหมือนปิ้งปลาประชดแมว คุณเองก็เสียประโยชน์
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี