การพลาดถลำตกลงไปในร่องพื้นยังสามารถชักเท้ากับขึ้นมาได้ แต่ถ้าถลำใจหลงรักมาก ๆ เข้าจะถอนออกได้ยาก
ประเภทสำนวน
"ถลำร่องชักง่าย ถลำใจชักยาก" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นถ้อยคำที่มีลักษณะเป็นคำสอนโดยตรง ให้ข้อคิดอย่างชัดเจนเกี่ยวกับการใช้ชีวิต มีใจความสมบูรณ์ในตัวเองและสื่อความหมายตรงไปตรงมา
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สุภาษิตนี้สอนเรื่องความระมัดระวังในการดำเนินชีวิต โดยเปรียบเทียบว่า การพลาดท่าเดินตกร่องนั้นช่วยเหลือได้ง่าย แต่ถ้าหากพลาดไปด้วยความคิดหรือจิตใจแล้ว จะแก้ไขได้ยากกว่ามาก สอนให้คนรู้จักระมัดระวังความคิดและการตัดสินใจ
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ถลำร่องชักง่าย ถลำใจชักยาก" ในประโยค
- พ่อมักเตือนลูกว่า ถลำร่องชักง่าย ถลำใจชักยาก ให้คิดให้รอบคอบก่อนทำอะไรลงไป
- ครูสอนนักเรียนเสมอว่า ถลำร่องชักง่าย ถลำใจชักยาก เพราะความผิดพลาดทางความคิดแก้ไขได้ยากกว่าความผิดพลาดทางกาย
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
