เห็นแก่กินมักจะเดือดร้อน กินอะไรหรือทำอะไรตามใจตัวเอง อาจทำให้ลำบากในภายหลังได้
ประเภทสำนวน
"ตามใจปากจะลำบากท้อง" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นคำสอนตรงๆ ให้ข้อคิดเกี่ยวกับการควบคุมตนเองในการบริโภค สื่อความหมายชัดเจนโดยไม่ต้องตีความเพิ่มเติม มีลักษณะเป็นคำเตือนหรือคำสอนที่สมบูรณ์ในตัวเอง
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สุภาษิตนี้สอนเรื่องการรู้จักควบคุมความอยากในการกิน หากกินตามใจปาก ตามความอยาก โดยไม่คำนึงถึงประโยชน์และโทษของอาหาร ในที่สุดร่างกายจะได้รับผลกระทบ เช่น เจ็บป่วย หรือท้องเสีย ขยายความได้ว่า การทำอะไรตามใจตัวเองโดยไม่คำนึงถึงผลที่จะตามมา ย่อมนำมาซึ่งความเดือดร้อนในภายหลัง
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ตามใจปากจะลำบากท้อง" ในประโยค
- คนเป็นโรคเบาหวานต้องระวังเรื่องอาหารหวาน อย่าตามใจปากจะลำบากท้อง เดี๋ยวน้ำตาลในเลือดจะพุ่งสูง
- แม่มักเตือนลูกเสมอว่า ตามใจปากจะลำบากท้อง จึงไม่ให้กินของหวานมากเกินไป
- ถึงจะอยากกินของทอดมันขนาดไหน คนเป็นโรคกระเพาะอย่างตามใจปากจะลำบากท้องนะ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
