ประเภทสำนวน
"ตัดไฟแต่หัวลม" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นคำสอนโดยตรงที่แนะนำวิธีการแก้ปัญหาอย่างถูกต้อง มีความหมายชัดเจนในตัวเองและให้แนวทางปฏิบัติที่เป็นข้อคิด ไม่ต้องตีความซับซ้อน
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มีที่มาจากการดับไฟในสมัยก่อน เมื่อเกิดไฟไหม้ วิธีที่ดีที่สุดคือการระงับหรือดับไฟตั้งแต่จุดเริ่มต้นหรือต้นเหตุ ก่อนที่ไฟจะลุกลามใหญ่โต เปรียบเสมือนการแก้ปัญหาต่างๆ ควรจัดการแต่เนิ่นๆ ไม่ปล่อยให้ปัญหาลุกลามจนแก้ไขยาก
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ตัดไฟแต่หัวลม" ในประโยค
- เมื่อเห็นว่าลูกเริ่มมีพฤติกรรมก้าวร้าว พ่อแม่ควรตัดไฟแต่ต้นลม อบรมสั่งสอนตั้งแต่เด็ก ก่อนที่ลูกจะติดนิสัยไม่ดี
- รัฐบาลต้องตัดไฟแต่ต้นลมกับปัญหายาเสพติด ด้วยการปราบปรามอย่างจริงจังตั้งแต่แรกเริ่ม
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี