การเลือกคบคนค้องพิจารณาให้ดีถ้าคบคนชั่วมาเป็นมิตร คนชั่วก็จะชักนำ พาเราไปในทางไม่ดี ถ้าคบคนดีมีความรู้ คนดีก็จะชักนำ พาเราไปในทางที่ดี
ประเภทสำนวน
"คบคนพาลพาลพาไปหาผิด คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นคำสอนโดยตรงที่ให้ข้อคิดเรื่องการเลือกคบเพื่อน มีความชัดเจนในตัวเอง ไม่ต้องตีความเพิ่มเติม สอนให้เลือกคบบัณฑิตและหลีกเลี่ยงคนพาล ซึ่งมีลักษณะเป็นคำสอนที่ถูกต้องตามทำนองคลองธรรม
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สุภาษิตนี้สอนให้รู้จักเลือกคบคน โดยชี้ให้เห็นว่าการคบคนพาล (คนไม่ดี) จะนำพาชีวิตไปสู่ความผิดพลาดและความเดือดร้อน ในขณะที่การคบบัณฑิต (คนดีมีปัญญา) จะนำพาไปสู่ความสำเร็จและผลลัพธ์ที่ดี เป็นการเน้นย้ำอิทธิพลของเพื่อนที่มีต่อชีวิตและพฤติกรรมของคน
ตัวอย่างการใช้สำนวน "คบคนพาลพาลพาไปหาผิด คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล" ในประโยค
- พ่อแม่มักสอนลูกด้วยสุภาษิตคบคนพาลพาลพาไปหาผิด คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล เพื่อให้ลูกรู้จักเลือกคบเพื่อนที่ดี
- เขาไม่เชื่อคำสอนเรื่องคบคนพาลพาลพาไปหาผิด คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล สุดท้ายก็ถูกจับเข้าคุกเพราะเพื่อนชักชวนไปขายยาเสพติด
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
ประเภทสำนวน
"คบคนพาลพาลพาไปหาผิด คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นข้อความที่ให้คำสอนโดยตรงอย่างชัดเจน มีความสมบูรณ์ในตัวเอง สอนให้เลือกคบคนดีและหลีกเลี่ยงคนพาล โดยชี้ให้เห็นผลของการคบเพื่อนแต่ละประเภทอย่างตรงไปตรงมา
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สุภาษิตนี้สอนเรื่องการเลือกคบคน แสดงความสัมพันธ์เชิงเหตุและผลว่าการคบคนพาล (คนไม่ดี) จะนำพาให้ไปทำความผิด เกิดความเดือดร้อน ส่วนการคบบัณฑิต (คนดี มีปัญญา) จะนำพาไปสู่ผลดี ความเจริญก้าวหน้า เป็นคำสอนโบราณที่ยังคงทันสมัยและใช้เตือนสติคนรุ่นหลังให้รู้จักเลือกคบเพื่อน
ตัวอย่างการใช้สำนวน "คบคนพาลพาลพาไปหาผิด คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล" ในประโยค
- พ่อแม่มักสอนลูกว่า 'คบคนพาลพาลพาไปหาผิด คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล' จึงควรเลือกคบแต่คนดีเป็นเพื่อน
- ครูอบรมนักเรียนด้วยสุภาษิต 'คบคนพาลพาลพาไปหาผิด คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล' เมื่อมีนักเรียนบางคนเริ่มคบเพื่อนที่ชอบหนีเรียน
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
