คิด พูด หรือทำวกวนกลับไปกลับมา
ประเภทสำนวน
"พายเรือในอ่าง" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นการเปรียบเปรยถึงสถานการณ์หรือพฤติกรรมของคนที่ทำอะไรในวงจำกัด ไม่กล้าออกไปเผชิญโลกกว้าง มีนัยของการวิพากษ์วิจารณ์ ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และมีลักษณะเป็นการเปรียบเทียบที่ต้องตีความเพิ่มเติม
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้เปรียบเทียบกับการพายเรือในพื้นที่จำกัดเช่นอ่างน้ำ ซึ่งไม่สามารถไปไหนได้ไกล เป็นการเปรียบถึงคนที่อยู่แต่ในพื้นที่ปลอดภัย ไม่กล้าเสี่ยง หรือทำอะไรซ้ำๆ อยู่ในกรอบเดิมๆ ซึ่งอาจทำให้ไม่ได้พัฒนาหรือก้าวหน้า มักใช้ในความหมายเชิงตำหนิหรือวิจารณ์ถึงข้อเสียของการไม่กล้าก้าวออกจากพื้นที่คุ้นเคย
ตัวอย่างการใช้สำนวน "พายเรือในอ่าง" ในประโยค
- นักธุรกิจที่ไม่กล้าขยายตลาดไปต่างประเทศ ยังคงพายเรือในอ่างอยู่แค่ในประเทศ ก็อย่าหวังว่าจะเติบโตแบบก้าวกระโดดได้
- การเรียนรู้แค่ในตำราเรียนโดยไม่ลองปฏิบัติจริง เหมือนการพายเรือในอ่างที่วนไปวนมาแต่ไม่ได้ประสบการณ์จริง
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
