คำพังเพย เกี่ยวกับ คำพังเพย (หน้าที่ 5)

มะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึง
หมายถึง คนที่มีความสามารถ มีสติปัญญาเฉลียวฉลาดนั้นอาจจะเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ โดยไม่ต้องมีใครสอน

มะนาวไม่มีน้ำ
หมายถึง พูดห้าว ๆ หรือ พูดไม่มีหางเสียง

มะนาวไม่มีน้ำ
หมายถึง พูดห้วน ๆ

มะพร้าวห้าวขายสวน
หมายถึง เอาสิ่งของมาแสดงต่อผู้ที่รู้อยู่แล้ว

มันเทศขึ้นโต๊ะ
หมายถึง ของเลวแต่เอาไปไว้ในที่สูงเกินไป

มากหมอมากความ
หมายถึง มากคนก็มากเรื่อง วุ่นวาย ต่างคนต่างก็ถือความคิดตัวเอง

มากหมอมากความ
หมายถึง หลายคนก็มีความเห็นแตกต่างกันเป็นหลายอย่างจนตกลงกันไม่ได้

มารคอหอย
หมายถึง ผู้ที่ขัดผลประโยชน์ที่ผู้อื่นจะพึงมีพึงได้

มารหัวใจ
หมายถึง คนที่ทำให้คนอื่นไม่มีความสุขเรื่องความรัก

มีตาแต่หามีแววไม่
หมายถึง ดูแต่ไม่ลึกซึ้ง, เซ่อ

มือถือสาก ปากถือศีล
หมายถึง ชอบแสดงตัวตนว่าเป็นคนมีศีล มีธรรม แต่ทำความเลวเป็นนิจ

มือห่าง ตีนห่าง
หมายถึง สุรุ่ยสุร่าย, เลินเล่อ, สะเพร่า, ไม่ระมัดระวัง

มืออยู่ไม่สุข
หมายถึง อาการที่มืออยู่ไม่สุข ชอบขีดเขียนตามกำแพงหรือชอบเด็ดดอกไม้ใบไม้เป็นต้น

มือใครยาวสาวได้สาวเอา
หมายถึง แข่งกันในการเอาผลประโยชน์

มือใครยาวสาวได้สาวเอา
หมายถึง ใครมีกำลังความสามารถมากกว่าก็กอบโกยเอาไปได้มากกว่า, ใครดีใครได้

มือไม่พายเอาเท้าราน้ำ
หมายถึง ไม่ช่วยทำงานแล้วเกะกะขัดขวางทำให้งานเดินไปไม่สะดวกเหมือนกับคนที่นั่งไปในเรือไม่ช่วยทำงานแต่ยังไปเอาเท้าไปราน้ำให้เรือแล่นช้า

มือไวใจเร็ว
หมายถึง ด่วนตัดสินใจทำสิ่งต่างๆ โดยไม่คิดให้รอบคอบ

ม้าดีดกระโหลก
หมายถึง กิริยากระโดกกระเดก ไม่เรียบร้อย

ม้าดีดกระโหลก
หมายถึง กริยาท่าทางผลุบผลับกระโดกกระเดกลุกลนมักใช้ว่าผู้หญิงที่ไม่เรียบร้อยจะลุกจะนั่งจะเดินเตะนั่นโดนนี่กระทบโน่นไปรอบข้าง

ม้าดีต้องมีพยศ
หมายถึง คนเก่ง คนมีฝีมือ มักจะมีความรั้นบ้างในบางแง่มุม

ม้าดีย่อมมีพยศ
หมายถึง คนเก่ง คนมีฝีมือ มักจะมีความรั้นบ้างในบางแง่มุม

ยกตนข่มท่าน
หมายถึง พูดทับถมผู้อื่นแสดงให้เห็นว่าตัวเหนือกว่า

ยกตนข่มท่าน
หมายถึง ยกย่องตัวเองและข่มผู้อื่น,พูดทับถมผู้อื่นแสดงให้เห็นว่าตัวเหนือกว่า

ยกยอปอปั้น
หมายถึง ยกให้, มอบให้, เช่น ยกยอปอปั้นลูกสาวให้เขาไป; ยกย่องเกินจริง เช่น ยกยอปอปั้นให้เป็นคุณหญิง

ยกหางตัวเอง
หมายถึง ยกตนเองว่าดีว่าเก่ง

ยกเมฆ
หมายถึง เพ่งดูเมฆเมื่อเห็นเป็นรูปอะไรแล้ว ก็ถือเป็นนิมิตเพื่อทำนายว่าดีหรือร้าย

ยักษ์ปักหลั่น
หมายถึง ผู้มีรูปร่างใหญ่โต

ยืนกระต่ายขาเดียว
หมายถึง พูดยืนยันอยู่คำเดียว โดยไม่เปลี่ยนความคิดเดิม

ยืนกระต่ายขาเดียว
หมายถึง การพูดยืนยันคำเดียวไม่แปรผันหรือเปลี่ยนแปลงไปเช่นเขาไม่ได้ลักเงินไปจริงๆถามเขาตั้งร้อยครั้งเขาก็ยืนยันว่าไม่ได้อาไปจริง

ยืมง่ายใช้ยาก
หมายถึง ตอนขอหยิบยืมทุกอย่างเป็นเรื่องง่ายหมด แต่ถึงกำหนดจ่ายหนี้คืนกลับต้องให้ติดตามทวงถามยุ่งยาก

ยืมจมูกคนอื่นหายใจ
หมายถึง อาศัยผู้อื่นทำงานให้มักไม่สะดวกเหมือนทำด้วยตนเอง

ยื่นจมูก
หมายถึง เข้าไปสอดแทรกในเรื่องที่ไม่ใช่ธุระของตน, เสือก

ยื่นหมูยื่นแมว
หมายถึง แลกกันโดยต่างฝ่ายต่างให้และรับในเวลาเดียวกัน

ยื่นแก้วให้วานร
หมายถึง เอาของมีค่าให้คนที่ไม่รู้จักค่าของสิ่งนั้น

ยุงร้ายกว่าเสือ
หมายถึง ถึงแม้ยุงจะเป็นเพียงแมลงตัวจิ๋ว แต่ก็สามารถเป็นพาหะนำโรคร้ายหลายชนิดมาสู่คนได้

ยุแยงตะแคงรั่ว
หมายถึง ยุให้ทั้ง ๒ ฝ่ายแตกกัน

ย้อมแมวขาย
หมายถึง ตกแต่งคน หรือสิ่งของที่ไม่ดีไปหลอกลวงให้ผู้อื่นเชื่อว่าดี

ย้ำหัวตะปู
หมายถึง พูดตอกย้ำในเรื่องที่คนอื่นไม่ต้องการฟัง

รักนักมักหน่าย
หมายถึง รักกันสนิทสนมกันมากก็ขาดความเกรงใจกัน

รักพี่เสียดายน้อง
หมายถึง ลังเลใจ ตัดสินใจไม่ถูกว่าจะเลือกอย่างไหนดี

รักสนุกทุกข์ถนัด
หมายถึง สนุกมาก ก็มักจะทุกข์มาก

รักเมียเสียเพื่อน
หมายถึง ชายรักเมียก็จะอยู่ติดบ้าน ไปไหนมาไหนกับเมียตน จึงทำให้ห่างเหินกับเพื่อนไปโดยปริยาย

รีดนาทาเร้น
หมายถึง ขูดรีดเอาทรัพย์สินจนแทบหมดเนื้อหมดตัว; เคี่ยวเข็ญให้ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งที่เกินกำลังความสามารถ เช่น รีดนาทาเน้นเด็กให้ทำงานหนัก

รีดเลือดกับปู
หมายถึง บังคับเอากับผู้ยากจนที่ไม่มีจะให้

รีดเลือดกับปู
หมายถึง การบังคับขู่เข็ญเพื่อเอาผลประโยชน์กับผู้ที่ไม่มีความสามารถที่จะให้สิ่งที่ต้องการได้

รีดเลือดเอากับปู
หมายถึง เคี่ยวเข็ญหรือบีบบังคับเอากับผู้ที่ไม่มีจะให้

รู้เท่าไม่ถึงการณ์
หมายถึง เขลา, คาดไม่ถึงว่าจะเกิดเหตุร้ายขึ้น, เช่น รับฝากของโจรไว้โดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ว่าของนั้นเป็นของโจร

ร่มไม้ชายคา
หมายถึง ที่พึ่งพาอาศัย เช่น ต้องไปพึ่งร่มไม้ชายคาของผู้อื่น.

ร้อนตัว
หมายถึง กลัวว่าโทษหรือความเดือดร้อนจะมาถึงตัว

ร้อนผ้าเหลือง
หมายถึง อยากสึก (ใช้แก่ภิกษุสามเณร)

ร้อนวิชา
หมายถึง เกิดความเร่าร้อนเนื่องจากคาถาอาคมจนอยู่ไม่เป็นปรกติ; เร่าร้อนอยากจะแสดงวิชาความรู้พิเศษหรือคาถาอาคมจนผิดปรกติวิสัย

ร้อยชู้หรือจะสู้เมียตน
หมายถึง ไม่มีใครดีกว่าเมียผู้เป็นที่รัก

ร้อยสีพันอย่าง
หมายถึง โยกโย้ไปต่าง ๆ นานา

ฤกษ์พานาที
หมายถึง ระยะเวลาที่เป็นฤกษ์

ลงรอยกัน
หมายถึง เข้ากันได้

ลงเรือลำเดียวกัน
หมายถึง ทำงานร่วมกัน, ร่วมรับผลการกระทำด้วยกัน

ลงเรือแป๊ะ ต้องตามใจแป๊ะ
หมายถึง เมื่ออะไร ๆ ต้องอาศัยเขา ก็ต้องตามใจเขา ถ้าไปขัดใจเขา เขาอาจไม่ช่วยเราหรือไล่เราออกก็ได้

ลมพัดชายเขา
หมายถึง ชื่อเพลงไทยทำนองหนึ่ง.

ละเลงขนมเบื้องด้วยปาก
หมายถึง พูดได้แต่ทำไม่ได้ หรือทำไม่เป็น

ละเลงขนมเบื้องด้วยปาก
หมายถึง ดีแต่พูด เม้าท์ แต่ทำจริง ๆ ทำไม่ได้

ลางเนื้อชอบลางยา
หมายถึง ของบางสิ่งอาจถูก เข้ากันได้ดี เหมาะกับคนหนึ่ง แต่อาจไม่เหมาะกับอีกคน

ลางเนื้อชอบลางยา
หมายถึง ของสิ่งเดียวกัน แต่คนหลาย ๆ คนจะชอบของชิ้นนี้มากน้อยไม่เท่ากัน เพราะรสนิยมของแต่ละคนไม่เหมือนกัน

ลำหักลำโค่น
หมายถึง ชั้นเชิงที่ใช้หักโค่นอีกฝ่ายหนึ่งอย่างรุนแรง ดุเดือด หรือโดยไม่ปรานีปราศรัย เช่น นักมวยคนนี้ชกมีลำหักลำโค่นดี. ว. ใช้ชั้นเชิงหักโค่นอีกฝ่ายหนึ่งอย่างรุนแรง ดุเดือด หรือโดยไม่ปรานีปราศรัย เช่น การที่จะเอาชนะนักมวยคนนี้ต้องใช้วิธีลำหักลำโค่น.

ลิงหลอกเจ้า
หมายถึง ล้อหลอกผู้ใหญ่เวลาผู้ใหญ่เผลอ

ลิ้นกับฟัน
หมายถึง คนที่อยู่ใกล้ชิดกันย่อมมีเรื่องกระทบกระทั่งกันบ้าง มักใช้แก่สามีภรรยา

ลูกขุนพลอยพยัก
หมายถึง พวกประจบสอพลอ ผู้ที่คอยว่าตามผู้ใหญ่ เจ้านาย

ลูกผีลูกคน
หมายถึง จะเอาแน่นอนไม่ได้ มักใช้ในกรณีสำคัญ ๆ

ลูกผีลูกคน
หมายถึง หวังเป็นที่แน่นอนยังไม่ได้, มักใช้ในกรณีสำคัญ ๆ เช่น เด็กที่เกิดใหม่จะรอดหรือไม่ ยังเป็นลูกผีลูกคนอยู่ การสอบไล่ครั้งนี้ ยังเป็นลูกผีลูกคนอยู่

ลูกศิษย์มีครู
หมายถึง คนมีครูย่อมมีเกียรติ

ลูกไก่ในกำมือ
หมายถึง ผู้ที่ตกอยู่ภายใต้อำนาจ ไม่มีทางหนีหรือทางต่อสู้

ลูบหน้าปะจมูก
หมายถึง จะทำอะไรเด็ดขาดจริงจังลงไปไม่ได้ เพราะเกรงจะไปกระทบพวกพ้องตัวเอง

ลูบหน้าปะจมูก
หมายถึง ทำอะไรเด็ดขาดจริงจังลงไปไม่ได้ เพราะเกรงจะไปกระทบกระเทือนพวกพ้อง เป็นต้น

ล้มทั้งยืน
หมายถึง ล้มขณะที่ยืนอยู่ เช่น ถูกเตะล้มทั้งยืน เป็นลมล้มทั้งยืน, โดยปริยายหมายถึงอาการที่สิ้นเนื้อประดาตัวหรือผิดหวังอย่างรุนแรงโดยไม่เคยคาดคิด ทันทีทันใดโดยไม่เคยคาดคิดมาก่อน เช่น พอรู้ว่าลูกถูกรถทับตายเลยเสียใจแทบล้มทั้งยืน.

ล้มลุกคลุกคลาน
หมายถึง หกล้มหกลุก เช่น ฝนตกหนักถนนเป็นโคลน เขาต้องวิ่งหนีฝนล้มลุกคลุกคลานไปตลอดทาง สะดุดตอไม้ล้มลุกคลุกคลาน, โดยปริยายหมายความว่า ซวดเซ, ไม่มั่นคง, ตั้งตัวไม่ติด, เช่น ชีวิตของเขาต้องล้มลุกคลุกคลานอยู่ตลอดเวลา เขาล้มลุกคลุกคลานมาหลายปีกว่าจะตั้งตัวได้.

ล้วงคองูเขียว
หมายถึง บังอาจลักขโมยหรือล่อลวงเอาทรัพย์สินเป็นต้นจากคนธรรมดา แต่อาจจะโดนเอาเรื่องจนถึงที่สุดแบบกัดไม่ปล่อย

ล้วงคองูเห่า
หมายถึง บังอาจลักขโมยหรือล่อลวงเอาทรัพย์สินเป็นต้นจากผู้ที่น่าเกรงขาม

วัวพันหลัก
หมายถึง อาการที่วกหรือย้อนกลับไปหาจุดเริ่มต้น เช่น ให้การเป็นวัวพันหลัก, ลักษณะที่วกหรือย้อนกลับไปหาบุคคลที่เป็นต้นตอผู้รับผิดชอบ (มักใช้ในทางชู้สาว) มาจากสำนวนเต็มว่า แม่สื่อแม่ชัก ไม่ได้เจ้าตัว เอาวัวพันหลัก หมายความว่า ชายที่ใช้แม่สื่อไปติดต่อหญิงที่ตนชอบ แล้วไม่ได้ตัวหญิงคนนั้น เลยเอาแม่สื่อนั้นเองเป็นภรรยา หรือผู้หญิงทำทีรับอาสาไปติดต่อหญิงคนใดคนหนึ่งให้แก่ชาย แต่ในที่สุดก็เอาตัวเองเข้าพัวพันจนได้ชายคนนั้นเป็นสามี.

วัวลืมตีน
หมายถึง คนที่ได้ดีแล้วลืมฐานะเดิมของตน

วัวสันหลังขาด
หมายถึง คนที่ทำผิดแล้วคอยระแวงกลัวผู้อื่นจะรู้

วัวสันหลังขาด เห็นกาบินผาดก็ตกใจ
หมายถึง คนที่มีความผิดติดตัว มักจะมีพิรุธ มีอาการหวาดระแวงอยู่เสมอ กลัวคนอื่นจะรู้

วัวสันหลังหวะ
หมายถึง คนที่ทำผิดแล้วคอยระแวงกลัวผู้อื่นจะรู้

วัวหายล้อมคอก
หมายถึง เกิดเรื่องเสียหายขึ้นแล้วจึงคิดหาหนทางป้องกันเหมือนมีสมบัติไม่เก็บรักษาให้ดีพอสมบัติหายไปแล้วจึงหาทางสร้างที่เก็บสมบัติ

วัวหายแล้วจึงล้อมคอก
หมายถึง เมื่อเกิดเสียหายขึ้นมาแล้วจึงหาทางป้องกันในภายหลัง

วัวเห็นแก่หญ้าขี้ข้าเห็นแก่กิน
หมายถึง คนที่เห็นแก่ได้ เห็นแก่กิน และเกียจคร้าน

วัวเห็นแก่หญ้าขี้ข้าเห็นแก่กิน
หมายถึง คนชั้นล่างทีทำอะไรเห็นแก่ได้ เอาแต่กอบโดย

วัวแก่กินหญ้าอ่อน
หมายถึง ชายแก่ได้หญิงสาวเป็นภรรยา

วัวแก่อยากกินหญ้าอ่อน
หมายถึง ชายแก่ที่มีเมียสาวคราวลูกหลานมักใช้เป็นคำเปรียบเปรยเมื่อเห็นคนที่มีอายุมากไปจีบเด็กรุ่นลูกหลานหวังจะได้มาเป็นเมีย

วัวใครเข้าคอกคนนั้น
หมายถึง กรรมที่ใครสร้างไว้ ย่อส่งผลให้แก่ผู้นั้น

ว่านอนสอนง่าย
หมายถึง อยู่ในโอวาท, เชื่อฟังคำสั่งสอนโดยดี

ว่ายน้ำหาจระเข้
หมายถึง เสี่ยงเข้าพบทั้ง ๆ ที่รู้ว่าเป็นอันตราย

ว่าวติดลม
หมายถึง เพลินจนลืมตัว

ว่าอะไรว่าตามกัน
หมายถึง ปรองดองกัน ไม่ขัดคอกัน

ว่าเป็นฉาก
หมายถึง พูดเป็นเรื่องเป็นราวติดต่อกันไป

ว่าแต่เขาอิเหนาเป็นเอง
หมายถึง พูดว่าคนอื่นอย่างไร ตนเองก็กลับเป็นอย่างนั้นเสียเอง

ว่าแต่เขาอิเหนาเป็นเอง
หมายถึง การต่อว่าผู้อื่นว่าทำในสิ่งผิด แต่ตนเองกับประพฤติผิดแบบนั้นซะเอง

ศรศิลป์ไม่กินกัน
หมายถึง (กลอน) ก. ทำอันตรายกันไม่ได้ เช่น ถ้อยทีศรศิลป์ไม่กินกัน. (รามเกียรติ์ ร. ๖); ไม่ถูกกัน, ไม่ลงรอยกัน, ไม่ชอบหน้ากัน, เช่น พี่น้องคู่นี้ศรศิลป์ไม่กินกัน เจอหน้ากันเมื่อใดต้องทะเลาะกันเมื่อนั้น.

ศรศิลป์ไม่กินกัน
หมายถึง ไม่ถูกกัน ไม่ลงรอยกัน ไม่ชอบหน้ากัน

ศิษย์คิดล้างครู
หมายถึง ศิษย์เนรคุณที่มุ่งคิดจะทำลายล้างครูบาอาจารย์

สมน้ำสมเนื้อ
หมายถึง พอเหมาะพอดีกัน เช่น ขิงก็ราข่าก็แรง สมน้ำสมเนื้อกันดีแล้ว

สร้างวิมานในอากาศ
หมายถึง ใฝ่ฝันถึงความมั่งมี, คิดคาดหรือหวังจะมีหรือเป็นอะไรอย่างเลิศลอย